Washington, ngày 3 tháng 6 năm 2025 – Chính quyền Trump vừa có động thái quan trọng trong chính sách thương mại khi tăng gấp đôi mức thuế theo Mục 232 đối với các sản phẩm thép, nhôm và hàng hóa dẫn xuất. Theo tuyên bố tổng thống ban hành ngày 4 tháng 6 năm 2025, mức thuế tăng từ 25% lên 50% đối với gần như tất cả các quốc gia, ngoại trừ Vương quốc Anh. Quyết định này có hiệu lực ngay lập tức từ 0:01 sáng cùng ngày (giờ miền Đông Hoa Kỳ).
Mặc dù thuế tăng, danh mục hàng hóa chịu thuế không thay đổi và tiếp tục áp dụng cho các sản phẩm nằm trong hệ thống mã HTSUS hiện hành, đặc biệt là các mặt hàng trong Chương 73 (sản phẩm sắt thép) và Chương 76 (sản phẩm từ nhôm). Tuy nhiên, điều khiến giới doanh nghiệp lo ngại là chính sách không miễn trừ cho hàng hóa đang trên đường vận chuyển – toàn bộ các lô hàng đến sau thời điểm trên đều bị áp dụng mức thuế mới.
Một thay đổi khác có ý nghĩa lớn là việc bãi bỏ cơ chế miễn thuế đối ứng cho các mặt hàng đã chịu thuế Mục 232. Trước đây, nếu sản phẩm nhập khẩu đã chịu thuế Mục 232 thì sẽ không bị áp thêm các loại thuế đối ứng khác. Tuy nhiên, theo chính sách mới, các thành phần không phải thép hay nhôm trong những sản phẩm này cũng sẽ bị đánh thuế đối ứng ở mức 10%. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến những doanh nghiệp nhập khẩu sản phẩm phức hợp có chứa kim loại, vốn từng dựa vào các lỗ hổng này để giảm thiểu chi phí.
Đồng thời, để tránh hiện tượng “thuế chồng thuế,” chính phủ Hoa Kỳ tuyên bố loại trừ các sản phẩm đã bị đánh thuế theo Mục 232 khỏi phạm vi áp dụng “thuế fentanyl” – một loại thuế áp lên hàng hóa nhập khẩu từ Mexico và Canada nhằm đối phó với cuộc khủng hoảng ma túy. Đây là sự tinh chỉnh trong hệ thống thuế phức tạp hiện nay nhằm đảm bảo chính sách được thực thi minh bạch hơn.
Tác Động Thuế Mới Đến Chuỗi Cung Ứng Và Chiến Lược Nhập Khẩu
Tác động trực tiếp đầu tiên sẽ là chi phí tăng mạnh đối với các doanh nghiệp hoạt động trong ngành sản xuất, xây dựng, cơ khí, điện tử, và thiết bị công nghiệp – đặc biệt là những đơn vị phụ thuộc vào nguyên liệu đầu vào từ các thị trường châu Á, châu Âu hoặc Mỹ Latinh. Không chỉ tăng chi phí mua hàng, doanh nghiệp còn phải đối mặt với rủi ro hợp đồng nếu không kịp cập nhật điều kiện giao nhận và giá cả.
Việc thay đổi phương pháp tính thuế theo tỷ lệ giá trị thép/nhôm thực tế trong sản phẩm thay vì toàn bộ giá trị hàng hóa cũng tạo ra những thách thức mới về kế toán, khai báo và chứng minh tỷ lệ nguyên liệu. Các mặt hàng thuộc Chương 73 và 76 – vốn có nhiều biến thể hỗn hợp giữa kim loại và phi kim – sẽ cần được bóc tách rõ ràng hơn trong hồ sơ nhập khẩu.
Tác động thứ hai là rủi ro về quy định và tuân thủ pháp lý. Nếu doanh nghiệp không nắm bắt kịp thời thay đổi này, họ có thể khai báo sai, dẫn đến bị phạt hành chính, bị giữ hàng hoặc mất uy tín trong giao dịch quốc tế. Do đó, việc theo sát hướng dẫn mới từ Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ (CBP), cũng như phối hợp chặt chẽ với đối tác logistics và luật sư thương mại là điều cấp thiết.
Chiến Lược Ứng Phó: Chủ Động, Đa Dạng Hóa Và Rà Soát Toàn Diện
Thay vì phản ứng bị động, doanh nghiệp cần ngay lập tức rà soát lại toàn bộ danh mục hàng nhập khẩu, ưu tiên các mã HS có liên quan đến thép và nhôm, phân tích tỷ lệ kim loại trong sản phẩm, và cập nhật biểu phí nhập khẩu theo thuế suất mới. Bất kỳ hợp đồng nào đang trong quá trình đàm phán hoặc thực hiện cũng nên được xem xét lại để điều chỉnh điều khoản giá, thời gian giao hàng, và điều kiện thanh toán phù hợp.
Song song đó, doanh nghiệp nên đánh giá lại mạng lưới nhà cung cấp hiện tại. Nếu các mặt hàng chủ lực đang nhập khẩu từ những nước chịu thuế 50%, cần cân nhắc chuyển sang nguồn hàng từ Vương quốc Anh hoặc các quốc gia nằm ngoài phạm vi áp thuế (nếu có). Ngoài ra, đầu tư vào việc chứng minh xuất xứ nguyên liệu, sử dụng chứng từ hợp lệ (CO, invoice chi tiết…) cũng là một cách để chuẩn bị cho các cuộc kiểm tra sau thông quan.
Một giải pháp trung hạn nữa là chuyển một phần sản xuất sang các khu vực không bị đánh thuế hoặc tìm kiếm hình thức gia công trong nước để giảm phụ thuộc vào nhập khẩu nguyên liệu thô. Những doanh nghiệp lớn có năng lực đầu tư nên xem xét mô hình “friend-shoring” hoặc “near-shoring” để giảm thiểu rủi ro chính trị và thuế quan.
Kết Luận: Một Bước Ngoặt Trong Chính Sách Thương Mại Hoa Kỳ
Việc tăng gấp đôi thuế Mục 232 không chỉ là một động thái kinh tế, mà còn là chỉ dấu rõ ràng về việc Hoa Kỳ đang siết chặt kiểm soát chuỗi cung ứng, gia tăng áp lực đối với các nước xuất khẩu kim loại và tăng cường tính tự chủ trong sản xuất công nghiệp. Trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng phức tạp, những doanh nghiệp chủ động, linh hoạt và có chiến lược dài hạn sẽ là những đơn vị có khả năng thích ứng tốt và giữ vững lợi thế cạnh tranh.
Nếu doanh nghiệp bạn đang chịu ảnh hưởng bởi chính sách mới, hãy chủ động làm việc với đội ngũ tư vấn thương mại, chuyên gia hải quan hoặc đơn vị logistics để cập nhật chính xác quy định mới và triển khai các biện pháp ứng phó phù hợp. Càng chuẩn bị sớm, khả năng duy trì ổn định và kiểm soát chi phí càng cao.
